Communicatieproblemen in je relatie
Binnen relaties spelen nogal eens communicatieproblemen en dit is natuurlijk ook normaal. Het zou immers vreemd zijn als je elkaar altijd volledig zou begrijpen. Als je elkaar echter zo vaak niet begrijpt dat hier ruzies door ontstaan of als je bepaalde onderwerpen al helemaal niet meer kunt bespreken, dan is het goed om dit eens aan te pakken. Hieronder leest u verder over een aantal veel voorkomende communicatieproblemen en met name de diepere oorzaken ervan.
We weten het allemaal al lang… Hoe je zou moeten communiceren!! De tips zijn meestal: “Je moet elkaar uit laten praten en je kunt beter stoppen als er ruzie ontstaat. Let op je non-verbale communicatie, geef elkaar ruimte, etc. etc.” Keer op keer werk ik met koppels die ontzettend bereid zijn om zich te houden aan deze communicatieregels maar waarom is dit dan toch zo moeilijk?
De oorzaak van communicatieproblemen ligt meestal niet aan de toegepaste communicatietechniek. Ze worden veroorzaakt door dieper gelegen, gekwetste gevoelens.
Eén van de belangrijkste behoeften binnen een relatie is gehoord en gezien worden door de ander. Het is ongetwijfeld herkenbaar dat erkend worden in je mening, je gevoelens of je intentie een fijn gevoel geeft. Je voelt je serieus genomen en misschien wel gewaardeerd of geliefd door je partner. Anderzijds is het net zo duidelijk wat er gebeurt als dit niet het geval is. Je bent dan geraakt, boos, emotioneel of je haakt af. Als deze gevoelens opkomen, zijn ze meestal maar moeilijk te stoppen. Ze vermengen zich met de discussie of het gesprek wat je aan het voeren bent. Binnen de kortste keren gaat het dan niet meer over de inhoud. Of je verzandt juist in argumenten over en weer waarbij je niet meer naar elkaar luistert. Uiteindelijk kan dit leiden tot gevoelens van onbegrip, machteloosheid en eenzaamheid in de relatie.
Het blijkt dat partners die zich gewaardeerd, geliefd en erkend voelen door de ander, net zo veel meningsverschillen hebben als koppels waarbij dit minder het geval is. Tevens gebruiken zij geen bijzondere communicatietechnieken maar kunnen wel meer van elkaar hebben en komen gemakkelijker tot oplossingen. Deze koppels ervaren geen communicatieproblemen.
Je erkend voelen, is één van de meest fundamentele behoeften binnen een relatie. Dit komt omdat een gevoel van veiligheid geeft en daarmee raakt aan de basis van de relatie.
Hechtingsbehoeften zijn fundamentele behoeften van mensen en hebben te maken met geaccepteerd worden, geliefd worden, mogen zijn zoals je bent, er niet alleen voor staan, je veilig voelen bij de ander, etc. De vervulling van deze behoeften zoeken we voor een groot deel bij onze partner. Kun je erop vertrouwen dat je partner je leuk vindt en voor je klaar staat als je het moeilijk hebt? Dat hij of zij het leuk vindt om bij je te zijn. En dat hij of zij je goed vindt zoals je bent en jou aantrekkelijk vindt? Laat je partner je merken dat jij uniek bent voor hem of haar? Je voelt je veilig en geborgen als dit wél het geval is. Als koppel kun je dan meestal goed ruzie maken en ook weer goed tot elkaar komen.
Maar wat als je niet zo zeker bent van de waarde die jij hebt voor je partner? Hoe voel je je dan? Meestal ontstaan er emoties zoals boosheid of verdriet maar het kan ook zijn dat jij je juist afsluit. Lees het artikel “hechtingsbehoeften en relaties” eens als je dit interessant vindt. Daar ga ik dieper op dit onderwerp in.
Bij communicatieproblemen, wordt er meestal iets in deze hechtingslaag geraakt. Vervolgens ontstaat er ruzie in de oppervlaktelaag maar eigenlijk is er iets veel diepers aangeroerd. Dit raakt de kern van de relatie: “Wil je bij me zijn? Geef je om me?”
Een verschil in mening kunnen partners meestal wel verdragen. Maar niet het gevoel van niet serieus genomen of niet geliefd te worden.
Bij communicatieproblemen, worden er dus onbewust onzekerheden op een diepere hechtingslaag geactiveerd. “Wil jij de moeite nemen om naar me te luisteren?” “Is mijn mening belangrijk voor je omdat ik je partner ben?” “Ben je bereid om door te vragen en me niet te veroordelen omdat je mij op waarde schat?” Omdat we ons niet bewust zijn van deze onzekerheden, stellen we deze vragen ook eigenlijk nooit aan de ander. We beantwoorden ze voor onszelf, op basis van hoe wij de ander zien en ervaren.
Als je je niet begrepen voelt in een gesprek, heeft het geen enkele zin om verder over de inhoud te praten. Om nog harder je best te doen om begrepen te worden. Het enige wat werkt, is aangeven dat je je niet begrepen voelt. En dan even stil blijven…
In relatietherapie werken we aan het herkennen van zulke momenten. Je partner kan gaan begrijpen dat dit momenten zijn waarop je moet investeren in begrip en erkenning. En dit is absoluut niet hetzelfde als toe moeten geven of ongelijk bekennen. Pas als je beiden het gevoel hebt dat je partner moeite voor je doet, je echt graag wil begrijpen en respect heeft voor jouw mening, kun je weer door met het gesprek.
Daarnaast werken we in de therapie aan het verduidelijken van ieders eigen kwetsbare plekken. Hoe kan jouw partner je raken? Wat maakt dat dit kwetsend is? Hoe reageer je als je gekwetst bent?
Vaak denken we dat onze partner ons kent en best begrijpt dat hij of zij ons raakt. Maar keer op keer blijkt in de relatietherapie dat dit niet het geval is. We kijken allemaal door onze eigen bril naar de wereld en hebben allemaal onze eigen achtergrond en opvoeding. Zonder dat we het weten, vullen we stukjes informatie die we missen zelf in. Bij aanhoudende communicatieproblemen in de relatie hebt u daarom soms echt een onafhankelijke derde nodig. Iemand die een nieuw en ongekleurd licht op de zaak kan schijnen.
Naar de ander luisteren en de ander erkennen, is totaal iets anders dan toegeven.
Als laatste wil ik graag benadrukken dat bovenstaand inzicht erg behulpzaam kan zijn. Veel koppels begrijpen gaandeweg de relatietherapie dat erkenning belangrijk is. Toch houden zij zich nog terug om het elkaar te geven. Vaak heeft dit te maken met het idee dat het geven van erkenning hetzelfde is als toegeven. Maar je verdiepen in de ander, de ander willen snappen, is echt iets anders. Het heeft niets te maken met de ander gelijk geven. Je hebt elk je eigen mening, gevoel en beleving. Het helpt je relatie enorm als die er beiden mogen zijn.
Ik begrijp erg goed dat we niet in een ideale wereld leven maar toch kan ik het niet weerstaan om je een houvast te geven met wat zinnetjes. Natuurlijk werken deze alleen als je het ook zo voelt en er je eigen woorden voor vindt. Toch hoop ik dat ze je wat richting geven.
“Juist omdat jij mijn partner bent, wil ik weten wat je denkt en vindt. Daarom wil ik naar je luisteren en hoor ik wat je zegt.”
“Ik begrijp heel goed waar jij vandaan komt en waarom dit voor jou belangrijk is.”
“Ik hoop dat je je ook echt erkend voelt door mij hierin.”
“In tegenstelling tot jouw gedachten en gevoelens, zijn die van mij in deze situatie anders. Ik zou het fijn vinden om ook daarbij stil te staan zodat ik me ook door jou begrepen kan gaan voelen.”
